روش های مطالعه صحیح و درس خواندن برای رسیدن به
موفقیت
همه ما از معلم
و پدر و مادر و ... دائما ميشنويم كه ' درس بخوان! ' ولي هيچكس به ما نميگويد كه
چگونه درس بخوانيم و مطالعه كنيم تا ضمن آنكه از درس خواندن لذت بيشتري ببريم
بازدهي بيشتري نيز داشته باشيم . براستي چگونه بايستي درس خواند؟ بسياري از دانش
آموزان و يا حتي دانشجويان ميگويند كه ديگر حوصله خواندن را ندارند.
واقعيت اين است كه اكثر افراد ، روش صحيح مطالعه را
نميدانند و متاسفانه در مدرسه و دانشگاه هم هرگز چگونه درس خواندن را ياد
نميدهند.
در زير به مهمترين روشهاي مطالعه صحيح و موثر مي
پردازيم . آنها را با دقت به خاطر بسپاريد و براي يكبار هم كه شده اجرا
كنيد.
شيوه صحيح
مطالعه ، چهار مزيت عمده زير را به دنبال دارد :
1 - زمان مطالعه را كاهش
ميدهد.
- 2 ميزان يادگيري را افزايش ميدهد.
- 3 مدت نگهداري مطالب در حافظه را طولاني تر
ميكند.
- 4 به خاطر سپاري اطلاعات را آسان تر مي
سازد.
براي داشتن مطالعه اي فعال و پويا ، نوشتن نكات مهم
در حين خواندن ضروري است تا براي مرور مطالب ، دوباره كتاب را نخوانده و در زماني
كوتاه از روي يادداشت هاي خود ، مطالب را مرور كرد.
يادداشت برداري ، بخش مهم و حساس از مطالعه است كه
بايد يه آن توجهي خاص داشت ؛ چون موفقيت شما را تا حدود زيادي تضمين خواهد كرد و
مدت زمان لازم براي يادگيري را كاهش خواهد داد . خواندن بدون يادداشت برداري يك علت مهم فراموشي
است.
شش روش مطالعه:
1 -
خواندن بدون نوشتن:
همانطور كه
اشاره شد روش نادرست مطالعه است . مطالعه فرآيندي فعال و پويا است و براي نيل به
اين هدف بايد از تمام حواس خود براي درك صحيح مطالب استفاده كرد . بايد با چشمان
خود مطالب را خواند ، بايد در زمان مورد نياز مطالب را بلند بلند ادا كرد و نكات
مهم را يادداشت كرد تا هم با مطلب مورد مطالعه درگير شده و حضوري فعال و همه جانبه
در يادگيري داشت و هم در هنگام مورد نياز ، خصوصا قبل از امتحان ، بتوان از روي
نوشته ها مرور كرد و خيلي سريع مطالب مهم را مجددا به خاطر سپرد.
2 -
خط كشيدن زير نكات مهم:
اين روش شايد
نسبت به روش قبلي بهتر باشد ولي روش كاملي براي مطالعه نيست چرا كه در اين روش ،
بعضي افراد به جاي آنكه تمركز و توجه بر روي يادگيري و درك مطالب داشته باشند
ذهنشان معطوف به خط كشيدن روي نكات مهم ميگردد . حداقل ، روش صحيح خط كشيدن زير
نكات مهم به اين صورت است كه ابتدا مطالب را بخوانند و مفهوم را كاملا درك كنند و
سپس زير نكات مهم خط بكشند نه آنكه در كتاب دنبال نكات مهم بگردند تا زير آن خط
بكشند.
3 -
حاشيه نويسي: اين روش نسبت به دو روش قبلي بهتر است ولي باز هم
روشي مناسب براي درك عميق مطالب و خواندن كتب درسي نيست ولي ميتواند براي يادگيري
مطالبي كه از اهميت چنداني برخوردار نيستند مورد استفاده قرار گيرد.
4 -
خلاصه نويسي: در اين روش ، شما مطالب را ميخوانيد و آنچه را درك
كرده ايد بصورت خلاصه بر روي دفتري يادداشت ميكنيد كه اين روش براي مطالعه مناسب
است و از روشهاي قبلي بهتر مي باشد چرا كه در اين روش ، ابتدا مطالب را درك كرده ،
سپس آنها را يادداشت ميكنيد اما باز هم بهترين روش براي خواندن نيست.
- 5 كليدبرداري:
كليدبرداري
روشي بسيار مناسب براي خواندن و نوشتن نكات مهم است . در اين روش ، شما پس از درك
مطلب ، بصورت كليدي نكات مهم را يادداشت ميكنيد و در واقع ، كلمه كليدي ، كوتاهترين
و راحت ترين و بهترين و پرمعني ترين كلمه اي است كه با ديدن آن ، مفهوم جمله تداعي
شده و به خاطر آورده ميشود.
- 6 خلاقيت و طرح شبكه اي مغز:
اين روش بهترين
شيوه براي يادگيري ، خصوصا فراگيري مطالب درسي است . در اين روش ، شما مطالب را
ميخوانيد ؛ پس از درك حقيقي آنها نكات مهم را به زبان خودتان ( و نه بصورت جملات
كتابي ) و بصورت كليدي يادداشت ميكنيد و سپس كلمات كليدي را بر روي طرح شبكه اي مغز
مي نويسيد (در واقع نوشته هاي خود را به بهترين شكل ممكن سازماندهي ميكنيد و نكات
اصلي و فرعي را مشخص ميكنيد) تا در دفعات بعد به جاي دوباره خواني كتاب ، فقط به
طرح شبكه اي توليد شده مراجعه كرده و با ديدن كلمات كليدي نوشته شده بر روي طرح
شبكه اي مغز ، آنها را خيلي سريع مرور كنيد . اين روش ، درصد موفقيت تحصيلي شما را
تا حدود بسيار زيادي افزايش ميدهد و درس خواندن را بسيار آسان ميكند و بازده مطالب
را افزايش ميدهد.
چند توصيه مهم:
- 1 حداكثر زماني كه افراد ميتوانند فكر خود را بر روي
موضوعي متمركز كنند بيش از 30 دقيقه نيست ، يعني بايد سعي شود حدود 30 دقيقه بر روي
يك مطلب تمركز نمود و يا مطالعه داشت و حدود 10 الي 15 دقيقه استراحت نمود و مجددا
با همين روال شروع به مطالعه كرد.
2 -
پيش از مطالعه از صرف غذاهاي چرب و سنگين خودداري
كنيد و سپس چند ساعت پس از صرف غذا مطالعه نماييد چون پس از صرف غذاي سنگين ، بيشتر
جريان خون متوجه دستگاه گوارش ميشود تا به هضم و جذب غذا كمك كند و لذا خونرساني به
مغز كاهش مي يابد و از قدرت تفكر و تمركز كاسته ميشود . همچنين غذاهاي آردي مثل نان
، و قندي قدرت ادراك و تمركز را كم ميكند و نوشابه هاي گازدار هم همينطور
هستند.
3 - ذهن آدمي باهوش است ، اگر يادداشت برداريد مطالب
را به سرعت حفظ و به آساني به ياد مي آورد و نيز همزمان نميتوانيد هم مطلبي را
بنويسيد و هم گوش دهيد ؛ پس حين مطالعه لطفا يادداشت برداري نماييد.
